Entrevistas 2022
Asoc. Cult. "Segredos de Pantón"
Liga de Birlos
Desta volta falamos na nosa entrevista con varios integrantes da Liga de Birlos de San Fiz de Cangas e Serode, que contan cunha gran historia e coa peculiaridade de ser unha modalidade de birlos única no país.
Agradecemos un montón a súa colaboración neste espazo e esperamos que vós guste a entrevista!
Segredos de Pantón: Cóntennos un pouco, cal é a historia deste xogo en Pantón?
Liga de Birlos: É un xogo moi arraigado no noso municipio, en tódalas aldeas había pedras ou lastróns, pros birlos. Entre aldeas podiamos ter diferenzas. Normalmente xógase con 9 birlos e na Torre de Vilamirón, xogan con 6 birlos, pero as mesmas normas sempre. Antigamente a persoa que facía os birlos e bólas, era o seu dono polo que para xogar había que pagar. Era coma un encargado de campo, que ía buscalos birlos e ocupábase de todo respecto ao xogo. Nas partidas antes facíanse apostas con cartos. Algúns dos xogadores históricos do noso concello pola forma de xogar eran o Pedro de Castillón e Arturo de Ferreiroá.
Tamén, é importante saber que o noso concello é único en canto a normas de xogo. Así os últimos lugares en xogar de forma tradicional foron San Fiz de Cangas e o Castro de Ferreira. Que nós coñezamos, só en Ribadeo xogan parecido a nós e en Asturias teñen unha modalidade parecida, denominada, “Birlos vaqueiros”.
Tamén vemos que ao longo da recente historia da nosa liga, apreciamos un maior nivel de xogo, acompañado a súa vez de puntuacións máis altas. Estes feitos tamén poderían estar influenciados polo material, que mellorou considerablemente.
Un xogador a piques de tirar o bóla contra os birlos no lastrón.
SdP: Uns cantos datos técnicos do deporte:
De que madeira é a bóla? De mazaira, ao estar mollada aguanta moi ben os golpes.
E os birlos? De bidueiro.
Canto pesa a bóla? A grande 2,5 kg e a pequena 2 kg.
Onde se xogaba antes? Nun lastrón, pouco por riba do Calvario, pero ao asfaltar o camiño, asfaltárono tamén.
E actualmente? No campo de birlos “Suso Prado”.
Cando fan o sorteo? Na penúltima fin de semana de febreiro xunto cunha comida.
Canto dura a liga? De marzo a xullo.
Cando e cada canto xogan? Xógase os domingos e un xogador xoga cada 15 días.
SdP: Como naceu a actual Liga de Birlos de San Fiz de Cangas e San Xulián de Serode?
LdB: Foi por iniciativa de Suso Prado, que polas festas de San Fiz de Cangas, organizou un torneo, ao facer el mesmo uns birlos e bólas pra poder xogar. Este ano estaremos na 36º edición deste campionato. Logo disto, vimos que había moita xente interesada e involucrada, e decidimos facer unha liga. E así levamos co noso torneo dende o 2007, coa 14º Liga.
SdP: Sabemos que teñen un blog onde informan de tódalas novas sobre a liga, que poden dicir sobre el?
LdB: O blog comezou á par que a liga, aló polo 2007. Nel poñemos toda a información sobre a competición, os grupos dos sorteos, as clasificacións, os resultados de cada xornada, as imaxes e vídeos das competicións e das nosas comidas. É un medio moi cómodo pra saber da liga, ten moitas visitas, actualmente preto de 60.000. Xente de todo o mundo o mira, incluso temos noticias de que dende Arxentina.
Imaxe do público asistente ás partidas.
SdP: Que torneos teñen a día de hoxe?
LdB: Temos unha liga regular, campión da embirla e unha supercopa, cos 16 mellores da liga. A final desta, celébrase o día do Cristo, cando celebramos o “Memorial Suso Prado”.
Mesmo tivemos campionato xuvenil, outro con maiores de 65 anos e organizamos un feminino.
SdP: Tiveron algún contacto con outros clubes de birlos ou mesmo coa Federación Galega de Birlos?
LdB: A verdade, é que si. Xa fomos xogar á Pontenova, no norte de Lugo, alí xogamos cas súas normas e eles a súa vez viñeron competir aquí cas nosas directrices. Tamén iamos ir a Vigo xogar, pero finalmente por diversas circunstancias non puidemos acudir.
Xa tivemos contactos coa Federación Galega, onde nos propuxeron federarnos e xogar no seu campionato. Non aceptamos pola gran unión que temos aquí e polo feito que cando xogáramos fóra, teríamos que adoptar as normas da Federación. Aínda que logo ao xogar na casa, sería coas nosas normas. Ademais só podíamos competir 12 e naquel entón eramos 30. Era unha desvantaxe pro resto.
SdP: Teñen ou tiveron algún apoio por parte das institucións?
LdB: A maioría das cousas que precisamos facer, argallámolas nós mesmos. Así cada participante paga 30€ para as comidas e os custos. O único apoio que tivemos foi por parte da área de deportes da Deputación de Lugo, pra facer o valado de madeira ao redor do campo. Logo temos a empresa viguesa, Distribucións Irago, que nos dan os trofeos e as equipacións.
Imaxe dos trofeos da Liga de Birlos.
A maiores de saír publicada nas nosas redes sociais a entrevista sae publicada no Xornal de Lemos, no seguinte enlace podedes acceder á entrevista na páxina web do medio:
http://xornaldelemos.gal/opinion/20005-os-birlos-un-xogo-moi-arraigado-en-panton/