Entrevistas 2022
Asoc. Cult. "Segredos de Pantón"
Feiras de Pantón
Historia da prohibición das feiras
Pola Real Orde do 14 de abril de 1829 na que se dictamna a supresión das feiras e mercados en domingos ou festivos. As xentes das distintas poboacións, en numerosas ocasións responderon manifestándose no Castro de Ferreira. Amosando as súas queixas ante tal prohibición xa que, desa maneira, se paralizaba o mercado interior e a venda dos seus produtos. O monarca, atendendo ás reinvidicacións populares e asesorado polas autoridades competentes, resolveu anular a Orde de 1829, 4 anos despois, e permitir manter no Reino de Galicia estes mercados e feiras. A anulación veu por outra Real Orde dictaminada o 30 de maio de 1833.
Feiras
Feira do Castro de Ferreira
Realizada sempre os días 1 e 15 de cada mes, destacando especialmente a de Tódolos Santos.
Tiña a parte de gando con vacas, pitas, coellos e porcos.
Outra parte desenvolvíase nos famosos pendellos da feira, cunha zona para o polbo.
A única feira que segue en pé.
Feira de Santa Mariña
Denominábase feira da Santa Mariña da Morá. Desta feira tense constancia dende 1747 no Arquivo do Gran Hospital de Santiago de Compostela.
Esta era moi grande e moi famosa pola venda de gando, daquelas tan importante como a de Escairón.
A feira realizábase o 18 de cada mes, logo pasou ao 13 cando no Saviñao comezaron a facela o 19 e despois pasou a celebrarse o día 4 de cada mes.
Tiña dous lugares de celebración: o “Campo das Olas” e o “Campo dos Marraos”.
Nesta feira mazaban o polbo, secábanno e logo cocíanno en barriles no pendello do Portugués.
Feira do Mosteiro
Realizábase na praza do Mosteiro, diante da igrexa de San Miguel de Eiré. Tense constancia dela no Arquivo do Gran Hospital de Santiago de Compostela, no ano 1732. Esta feira era semanal e os tendeiros que viñan tiñan que pagar para poder vender os seus productos.
Feira de Santa Lucía
Esta feira víñase celebrando polo día de Santa Lucía, o 13 de decembro, nas Augas Santas. Tiña a peculiaridade de ser exclusivamente para a venda de productos para as matanzas, así vendían funís, pimentón ou ben bargueñóns para a zorza.
Vista xeral da praza do Mosteiro.
Unha imaxe dunha feira no Castro de Ferreira.
Feirantes
Trileiros
Eran quen facían retratos ao minuto, que tiñan aos que se ían retratar pendentes do “mira al pajarito”.
Os cegos
Coas súas coplas de amoríos, crimes ou acontecementos especiais. Estas coplas eran mercadas polas mozas e mozos que despois cantaban nas súas aldeas. Viñan ca súa zanfona, violín ou acordeón. Ás veces viñan acompañados por unha rapaza que lles axudaba a cantar.
No noso concello tiñámolos moi famosos. Así estaba “O cego de Eiré”, Eladio da parroquia de San Xulián de Eiré, e “O cego da Veiga”, Manuel da freguesía de San Vicente de Castillón.
Os vendedores de auga
Viñan no verán percorrendo a feira co berro de: “auga de limón, fresca e dulce”.
Os vendedores de almanaques
Nas feiras do mes de Nadal aparecían os vendedores de calendarios, como o “Gaiteiro de Lugo” ou o “Zaragozano”. Moi empregado pras labores agrícolas.
Taberneiros
Os máis coñecidos da zona eran os taberneiros de Valboa, dous irmáns. Traían o viño en pelexos e acampaban no “Campo das olas” ou preto do santuario de Recerendes. Vendían o viño por cuartillo en xarros de barro.
Ían ás feiras de Santa Mariña, ían na véspera da feira á casa duns parentes.
Os vendedores de roscas e rosquillas
Viñan vendendo as famosas roscas de pan de Millán ou Distriz ou as pequenas rosquillas que tanto gustaban aos máis pequenos das casas, coas que incluso facían pulseiras ao redor do pulso.
Ribeiraos
Os habitantes das ribeiras era normal que foran ás feiras a vender plantas para o transplante, coma cebolas, leitugas, coles, pementos ou tomates.
Oleiros
Sendo no sur de Lugo, viñan dende Sober pra vender diferentes pezas de olería, coma as famosas xarras pro viño.
Os tratantes
Quen quería vender un animal tiña que tratar con eles. Diferenciábanse pola chambra ou blusa de cor negra e o a variña que levaban na man.
Había diferentes tipos dependendo con que animal trataban; becerreiros, rancheiros, garabetos... Os máis famosos eran os de Garabás, no Carballiño.
Pra vender un animal tardábase, era un incesante intercambio de ofertas. Logo pechaban o trato cun apretón de mans. Ademais, temos como curiosidade que un labrego ó vender unha res nunca deixaba a corda ao comprador. Tiñan a crenza que se lla daba, vendíase a sorte da casa con ela.
Vista do recuncho nos pendellos do Castro de Ferreira onde se cocía o polbo.
Placa da praza do Mosterio onde se celebraba a famosa feira do lugar.
Feiras de Pantón en Radio Redondela.
Bibliografía.
- "Pantón, Historia e Fidalguía" Isaac Rielo Carballo.
- Información sobre a feira de Santa Lucía de Flora Enríquez.
O pasado mes de outubro, falamos con Radio Redondela das feiras do noso concello. Así se queredes escoitar esta entrevista, non dubidedes en clicar no seguinte enlace:
https://www.radioredondela.com/audios-seccions/galsentur-as-feiras-como-motor-turistico/