Entrevistas 2022
Asoc. Cult. "Segredos de Pantón"
Forno de cal
Datos
Ante todo agradecemos a axuda de Sol Ocampo, restaurador profesional e especializado na arte da cal, que nos levou ata este forno facéndonos de guía e explicounos o funcionamento dos fornos de cal.
Cabe destacar que este forno de cal é o único do que se ten coñecemento por agora en Pantón, é o forno de cal "in situ" máis ao oeste de toda Galicia, ao centrarse estes no oriente do país, na zona da montaña lucense principalmente.
No Cotillón existe un veta calcárea, moi rara nesta zona. Neste lugar existiron diferentes puntos de extración de rocha calcárea. Este material emprégase en revestimentos de todo tipo: decorativos, coma os esgrafiados, e lisos tamén. A sua principal función é protectora. No lugar podemos observar un pequeno forno de cal, na zona habería máis de un.
Vista xeral do forno de cal.
Proceso de elaboración da cal
O primeiro paso consistía na súa extración, facíase por medio de perforacións na rocha con barrenas. A extración producíase en diferentes puntos que vemos coma pequenas minas, a zona onde se sacou a maior cantidade de mineral de cal foi a denominada "Caleira".
Trala extración de cal teríamos dous procesos, o de queimado e o de apagado.
Para o proceso de queimado normalmente enchíase de pedra, previamente deixando na parte baixa unha especie de bóveda, feita coa propia pedra caliza, cunha apertura cara adiante para poder ir metendo leña durante o tempo que dura o proceso de queimado.
En canto ao segundo proceso, tras queimala pedra, obtense cal viva (óxido de calcio) e para empregala compre apagala mesturándoa con auga, co que obtemos cal apagada ou "cal en pasta" (hidróxido de calcio).
.
Vista xeral da zona de escombros da mina de caliza.
Vista xeral dunha mina próxima ao forno de cal.